«Τι κάνεις; Καλά! Καλημέρα!»
Χαμογελάει. Αθώα, παιδικά, γνήσια. Από τα χαμόγελα που γυμνάζουν όλους τους μυς του προσώπου, διόλου προσποιητό, φορεμένο ή ψεύτικο. Μεταδοτικό, περισσότερο από όλα.
Συνεχίζει…
«Παστίτσιο. Τυρόπιτα. Σπανακόπιτα. Φέτα».
Σταματάει…
«Θα μάθω κι άλλες λέξεις μέχρι να έρθω στην Ελλάδα», υπόσχεται. Η αλήθεια είναι κάπου στη μέση. Ξέρει κι άλλες, όμως όταν έχεις δίπλα σου τη μαμά και τον μπαμπά, αυτές τις άλλες κάνεις ότι δεν τις ξέρεις.
Γελάει. Πάλι γελάει. Δεν σταματάει να γελάει. Γιατί να μην γελάει; 16 χρονών είναι, έχει τον κόσμο στα πόδια της και τώρα θα φοράει και τη σημαία στη φανέλα της.
Ελλάδα…
Χαμογελάει πάλι. Θα σκάσει στα γέλια όταν της αναφέρεις την -ας μην κρυβόμαστε- ταινία σύμβολο του απόδημου ελληνισμού. «Είναι η αγαπημένη της», θα μας πει ο Μπίλι Κερστέιν και στο δικό του γάμο αλά ελληνικά ήρθαν όλες οι μοίρες να τον ενώσουν με την Τασία. Ο Γιάννης και η Στέλλα Γεωργανά. Η Χρυσάνθη Καλέντη και ο γερμανικής καταγωγής Κεν Κερστέιν. Ο Γιώργος και ο Παναγιώτης. Αποστολοπουλού, το πατρικό όνομα της γιαγιάς Στέλλας. Η Σπάρτη. Η Τρίπολη. Οι Χιράδες Αρκαδίας. Ο Μελιγαλάς Μεσσηνίας. Χαμένοι σε κάτι που μοιάζει με ξεφύλλισμα βιβλίου ιστορίας, που συναντάει σχολική εργασία για το οικογενειακό δέντρο.
Είναι η οικογένεια Κερστέιν. Στοιχισμένη και στριμωγμένη πίσω από την κάμερα ενός smartphone σε μια υπερατλαντική βιντεοκλήση από τη μαμά πατρίδα. Έστω τη… γιαγιά πατρίδα. Πρωί στο Σικάγο, απόγευμα στην Αθήνα, οκτώ ώρες και παραδόξως μόλις μερικούς βαθμούς διαφοράς στη θερμοκρασία. Έτσι, για να συνηθίζει η Νίκη, η οποία τότε ετοιμαζόταν για το πρώτο ταξίδι της στην Ελλάδα. «Το δεύτερο»!
Συγγνώμη, για πες: «Την πρώτη φορά που ήρθαμε στην Ελλάδα ήμουν ενός έτους, οπότε ουσιαστικά θα είναι για μένα παρθενική εμπειρία. Θέλω να απορροφήσω όσα δω και όσα ζήσω και να κρατήσω τις αναμνήσεις». Δεύτερη φορά και τι φορά, έτσι; Η Νίκι Κερστέιν, η οποία ξεχώρισε από το πρόγραμμα Greek Abroad, και συμμετείχε στο προπονητικό διήμερο της Εθνικής Κορασίδων στις 10 και 11 Ιουνίου, έκλεισε τα 16 της χρόνια στις 13 του μήνα. Στην Ελλάδα! Με τις αδερφές της και τον θείο της, Γιώργο, οι οποίοι τη συνόδευσαν στο ταξίδι.
«Ήμουν ενθουσιασμένη απλά και μόνο που θα συμμετείχα στο πρόγραμμα και όταν μάς πήραν με τη μητέρα μου στο πλάι και μας ανακοίνωσαν ότι επιλέχτηκα, εκστασιάστηκα».
Ωραία, αλλά ας πάμε λίγο πίσω για να καταλάβουμε την έκσταση. Το πρόγραμμα Greeks Abroad της ελληνικής ομοσπονδίας βρέθηκε στη Νέα Υόρκη στο διάστημα 28 Μαρτίου με 2 Απριλίου – διαβάσατε, άλλωστε, σχετικά και σε προηγούμενο τεύχος. Η Νίκι πώς βρέθηκε εκεί; «Κάποιοι συγγενείς μας γνωρίσουν ανθρώπους στην Ελλάδα και άνθρωπος της ομοσπονδίας επικοινώνησε μαζί τους για να δοκιμαστούν και οι δύο κόρες μου. Η Λέξι δεν πήγε, διότι μόλις είχε πάρει υποτροφία στο κολέγιο και σκέφτηκε να δοκιμάσει κάποια στιγμή στο μέλλον. Η γυναίκα μου ήταν εκείνη που πήγε με την Νίκι στη Νέα Υόρκη».
Η γυναίκα. Η σύζυγος. Η μάνα. Η κόρη. Η Τασία από το Αναστασία, που σπανίως έμπαινε στο πλάνο της κάμερας, γιατί πόσα να χωρέσει πια κι αυτός ο ευρυγώνιος φακός; Οι γονείς της Έλληνες. Πόσο θα ήθελε να ζουν για να μάθουν τα νέα για τη Νίκι! Κλισέ δεν είναι; Είναι, και να μια λέξη που δεν είναι ούτε ελληνική, ούτε αγγλική, αλλά κοινή και στις δύο γλώσσες, οπότε δε χρειάζεται μετάφραση. «Όσο ζούσαν οι γονείς μου, μιλούσαμε περισσότερο ελληνικά. Ήταν εκείνοι που επέμεναν να γιορτάζουμε όλες τις γιορτές, να γνωρίζουμε τα έθιμα, τις γιορτές, να ακολουθούμε τη θρησκεία…».
Τρώτε κι εσείς πολύ το Πάσχα, έλα ας το παραδεχτούμε…
«Δυστυχώς, ναι! Σε κάθε τραπέζι και γιορτή μαζευόμαστε περίπου 60 και 70 άτομα».
Η Στέλλα και ο Γιάννης δεν είναι πια μαζί τους. Η Νίκι -και ενδεχομένως μελλοντικά και η Λέξι– μπορεί να είναι η σύνδεση. Το παρελθόν, το παρόν, το μέλλον, η Σπάρτη, η Καλαμάτα, η Τρίπολη, πάλι τα μπερδέψαμε, αλλά δεν έχει και σημασία. Έτσι μπερδεμένα είναι και τα συναισθήματα σε τέτοιες περιπτώσεις. «Είναι μια εκπληκτική ευκαιρία για να παίξει για την γενέτειρά της.
Να βρεθεί εκεί όπου είναι οι ρίζες της. Είναι σαν να επαναπροσδιορίζεται η σύνδεσή μας με την Ελλάδα. Τα παιδιά μας θα δουν από πού κατάγονται οι γονείς μας, θα μάθουν την κληρονομιά τους.
Θα ενωθούν ξανά με την πατρίδα τους και θα κρατήσουν επαφή με τις ρίζες μας».
Η Τασία συγκινείται, αναμενόμενο δεν είναι; Έπαιζε και εκείνη μπάσκετ, τη στιγμή που ο Μπίλι ήταν ένας από τους πιο υποσχόμενους αθλητές στο αμερικάνικο ποδόσφαιρο. Είχαν να πάρουν τα παιδιά. Και η Νίκι, και η Λέξι, και ο Κένι και η Καλίστα. Τι μένει για να έχουμε όλο το σενάριο της ταινίας μας;
Η γιαγιά… The yaya! Παγκόσμια λέξη, δεν μεταφράζεται. Ούτε η λέξη, ούτε η έννοια, ούτε η αγάπη.
«Εννοείται ότι πήρε όλες τις φίλες της και το είπε κατευθείαν! Αγαπάει τόσο πολύ την Ελλάδα», θα μας πει η Νίκι και -ναι, εννοείται- χαμογελάει πάλι. Η γιαγιά επιμένει να γιορτάζουν το Πάσχα, να ακολουθούν την θρησκεία.
Η γιαγιά Χρυσάνθη, η οποία είναι 80 ετών σήμερα, μένει με την οικογένεια τα τελευταία έξι χρόνια, και αναλαμβάνει ενίοτε το μαγείρεμα. Έτσι γίνονται οι σωστές δουλειές στην οικογένεια Κερστέιν.
Έτσι και οι σωστές βραδιές. Παστίτσιο. Σπανακόπιτα. Τυρόπιτα. Παϊδάκια…
«Με εκείνη την ελληνική σος», θα πει ο Μπίλι.
«Και φέτα! Δε λείπει ποτέ φέτα από το ψυγείο μας. Και από τις καλές, όχι αυτές που έχουν στην Αμερική», προσθέτει η Τασία.
Η Νίκι χαμογελάει! Γελάει! Γυμνάζει και πάλι τους μυς στο πρόσωπό της. Ίσως και να σκέφτεται αν θα προλάβει να φάει παϊδάκια. Ή αν θα την αναγκάσουν να χωρέσει στη βαλίτσα της ένα καφάσι φέτα από την πατρίδα.
«Από την καλή να πάρεις!».
Μαριάννα Αξιοπούλου
